۲-۸-۱-۱-۵ سایز فروشگاه
سایز فروشگاه و تعداد اقلام کالاها در فروشگاه تحت عنوان سایز فروشگاه در بوته آزمون قرار می‍گیرند. سایز فروشگاه نقشی اساسی در خلق خرید آنی دارد. برای یک فروشگاه کوچک، محرک‍های درون فروشگاهی نسبتاً کمتر هستند(برای مثال تخفیفات). یک فروشگاه کوچک برای برآورده ساختن نیازهای اساسی مصرف کننده طراحی شده است. اگرچه فروشگاه‍های کوچک(برای مثال قنادی‍ها) محصولات را به معرض نمایش می‍گذارند، به ندرت فردی برای گذران وقت به چنین فروشگاه‍هایی مراجعه می‍کند. از سوی دیگر در فروشگاه‍های بزرگ، مشتری می‌تواند محصولات را لمس کند، با حوصله برانداز کند و در نهایت انتخاب خود را انجام دهد. تعداد اقلام موجود در فروشگاه نیز به فراخور سایز انداره فیزیکی فروشگاه، موجب برطرف کردن نیازهای بیشتری از مشتری می‌شود.
۲-۹ پیشینه تحقیق عوامل درون فروشگاهی
۲-۹-۱ داخل کشور
محمد محمودی(۱۳۹۱) تحقیقی با عنوان تأثیرات اجتماعی، روان شناختی و ویژگی محصول بر رفتار خرید تفننی مشتریان انجام داده است. هدف از انجام این مطالعه، بررسی عوامل مؤثر بر رفتار مشتریان در خریدهای تفننی می‌باشد. محقق خرید تفننی را خریدی بدون برنامه و تصمیم‌گیری که به صورت لحظه‍ای شکل می‌گیرد و مصرف کننده در برابر محرک‍های محل خرید احساس مثبتی دارد. این احساس دربردارنده واکنش شناختی، عاطفی یا هر دو است. در این مطالعه مدلی ترکیبی برای توجیه و تشریح رفتار خرید تفننی ارائه شده است. در این مدل، متغیرهای درونی مشتریان(اجزای عاطفی و شناختی، گرایش به خرید تفننی و لذت بخش بودن خرید)، متغیرهای موقعیتی(نوع و قیمت محصول) و اجتماعی(ارزیابی هنجاری) مورد مطالعه قرارگرفته است. نمونه‍ای متشکل از ۳۲۹ نفر از مشتریان ۵ شعبه فروشگاه شهروند انتخاب و بررسی شده است. یافته‍ای پژوهش نشان می‌دهند که ارزیابی هنجاری، لذت بخش بودن خرید برای مشتریان،گرایش مشتریان به خرید تفننی جزء عاطفی فرایند خرید تفننی و نوع محصول به ترتیب بیشترین تاثیر را در خرید تفننی مشتریان دارند. همچنین بین اجزای عاطفی و شناختی با لذت بخش بودن خرید، جزء شناختی خرید تفننی و قیمت محصولات با رفتار خرید تفننی رابطه معناداری مشاهده نشده است.
فریز طاهری کیا و نوید نخبه زعیم(۱۳۹۱) به بررسی برخی از عوامل تاثیرگذار بر تمایل به خرید تفننی پرداختند. در این تحقیق مدلی از پیش زمینه‍های مؤثر بر تمایل به خرید تفننی ارائه شده است که به طور عملی و با بهره گرفتن از داده‍هایی که در یک مسیر زمانی(پاسخ به پرسشنامه، پس از خرید) گردآوری شده‍اند، در مراکز خرید مورد استفاده قرار گرفته است. در این بررسی تاثیر برخی متغیرهای موقعیتی(زمان موجود و پول موجود) و متغیرهای تفاوت فردی(لذت بردن از خرید و گرایش به خرید تفننی) بر روی گروهی از متغیرهای درونی شامل احساسات مثبت و منفی، فعالیت‌های جستجوی خرید و نهایتاًً بر تمایل احساس شده برای خرید تفننی، مورد آزمون قرار گرفته است. از میان تمام فرضیه‍های در نظر گرفته شده صرفاً لذت از خرید به عنوان عاملی اثرگذار در بروز تمایل به خرید تفننی مؤثر است.
محسن نظری و امیرحسین قدری عابد(۱۳۹۰) به ارائه مدلی جهت بررسی عوامل مؤثر بر رفتار خرید ناگهانی پرداخت. هدف از انجام این تحقیق بررسی عوامل مؤثر بر خرید ناگهانی در بین مصرف کنندگان ایرانی و به طور خاص میان دانشجویان دانشکده مدیریت دانشگاه تهران است. در این مطالعه خرید ناگهانی به همراه عوامل مختلف جمعیت شناختی، روان شناختی، آمیخته بازاریابی و موقعیت تاثیرگذار بر آن بررسی شده است. نتایج حاکی از آن است که تنها به خرید رفتن، سطح عزت نفس، تحریک پذیری، نوع محصول و ابزارهای ترفیعی تاثیر معناداری بر رفتار خرید ناگهانی داشته و تاثیر عوامل جنسیت، محیط خرید، راهنمایی فروشنده، فرد گرایی و قیمت محصول مورد تأیید قرار نگرفته است.
کامبیز حیدرزاده و عبداله نوروزی(۱۳۸۹) به بررسی تاثیر پیچیدگی ذهنی خرید بر شناخت محصولات فایده باور(مبتنی بر فایده آنی) و محصولات لذت جویانه(مبتنی بر لذت آنی) در فرایند تصمیم‌گیری خرید مصرف کنندگان پرداخت. در این پژوهش ارتباط بین پیچیدگی ذهنی خرید و شناخت محصول که یکی از مقوله‍هایی است که در حافظه بلند مدت نگهداری می‌شود با در نظر گرفتن متغیر تعدیل‍گری به نام محصول بررسی می‌شود. به عبارتی روابط بین پیچیدگی ذهنی خرید و شناخت عینی محصول و شناخت ذهنی محصول در دو نوع فایده باور و محصول لذت جویانه مورد مطالعه قرار گرفته است. نتایج نشان می‌دهد که پیچیدگی ذهنی خرید بیانگر تغییرات شناخت محصول است و بر آن تاثیرگذار می‌باشد، اما این تاثیر در محصولات مختلف و بر حسب انواع مختلف شناخت متفاوت است.
۲-۹-۲ خارج از کشور
کاکس(۱۹۶۴) به مطالعه رابطه‍ی میان فضای قفسه و فروش آنی محصولات پرداخت. نمونه‍ی این مطالعه خریداران واقعی سوپرمارکت بود و تاثیر متغیر مستقل فضای قفسه و طبقه‍بندی محصولات را بر فروش سنجید. محقق رابطه‍ی میان فضای قفسه و فروش محصولات برای ۴ محصول را تبیین می‍کند(ذرت، جوش شیرین، پودر قهوه و چاقو). ذرت تنها محصولی بود که موجب افزایش چشمگیر فروش به دلیل فضای قفسه شده است. مؤلف اشاره می‍کند که فضای قفسه بر فروش کالاهای ضروری مؤثر است نه آنی.
اسمیت و کارنو(۱۹۶۶) مطالعه در زمینه تاثیر موزیک بر فروش، زمان سپری شده در فروشگاه از سوی مشتریان و رسایی(بلندی) موزیک انجام دادند. نتایج حاکی از آن است که زمان سپری‍شده در فروشگاه و فروش، به صورت عکس با موزیک “بلند” در ارتباط هستند. زمان سپری‍شده در فروشگاه در شرایط با موزیک بلند بسیار کمتر است، اما فروش کلی تحت تأثیر موزیک بلند، نبوده است اما تعداد فروش در دقیقه افزایش یافته چون مشتری زمان کمتری در فروشگاه سپری کرده‌است.
کلات و ویلت(۱۹۷۶) به مطالعه عمومی رفتار خرید آنی در فروشگاه‍های ملی سوپر مارکت زنجیرهای پرداختند و به این نتیجه رسیدند که به طور میانگین خریداران بیش از ۵۰% از محصولات را بدون برنامه‌ریزی خریداری کرده‌اند؛ درجه بروز خریدهای برنامه‌ریزی نشده در بسیاری از خریداران متفاوت است.
مطالعه کولت و ویلت(۱۹۷۶) از این لحاظ مهم است که تلاش کرده‌است تفاوت مشتریان در خرید برنامه‌ریزی نشده را نشان دهد. با این وجود این مطالعات در سوپرمارکت‍ها و فروشگاه‍های سازماندهی شده بزرگ انجام گرفته است.
پوپای و دوپونت(۱۹۷۷) به مطالعه عادات خرید مصرف کننده پرداختند و به این نتیجه رسیدند که ۶۵% تصمیمات خرید در سوپرمارکت‍ها در داخل فروشگاه گرفته می‌شود که بیش از ۵۰% آن ها برنامه‌ریزی نشده است؛ میزان خریدهای برنامه‌ریزی نشده در رده‍های مختلف محصولی متفاوت است، دلایل خرید برنامه‌ریزی نشده ۳۸% تأثیر خرده فروشی، ۲۹% تأثیر تولیدکننده، ۲۴% قدرت زبان به زبان و ۹% سایر است.
