«گزارش هایی که از بمبئی، دهلی نو و سایر شهر های بزرگ هند می‌رسد نشان می‌دهد که چگونه شرکت جهانی (آمریکایی) مواد غذایی موسوم به «کلاگ»، سعی دارد با وسایل و روش های جدید بازاریابی و آگهی، عادت قدیمی هندی ها را در مورد نوع و کیفیت صبحانه عوض کند. تمایل سیاست اقتصادی ملی اخیر هند و خصوصی شدن و گشودن درهای این کشور به روی محصولات و سرمایه های خارجی، شرکت «کلاگ» را تشویق کرده‌است که از طبقه ی متوسط ۲۵۰ میلیون نفری هند که در حال رشد و توسعه است، استفاده کند و رژیم صبحانه این گروه از هندی ها را از نان و برنج به ذرت های تولید شده که در آمریکا و اروپا به «سریال» معروف هستند، عوض کند. به موازات بازاریابی و فروش این محصولات، شرکت «کلاگ» همچنین با آگهی های مطبوعاتی و رادیو – تلویزیونی، مردم هند را به انجام ورزش های روزانه جدید که در آن وسایل تربیت بدنی شرکت های جهانی، از جمله آمریکایی ها به فروش می‌رسد هدایت می‌کند. نتیجه این شده است که در یک سال اخیر، بین طبقات بالا و متوسط هند، خوردن «سریال» به جای صبحانه مد شده و طبق گزارش مطبوعات، صد ها مرکز ورزش و تربیت بدنی جدید جهت «لاغر شدن» در شهر هایی مثل بمبئی و کلکته احداث شده است. قیمت یک صبحانه «سریال» این شرکت، مساوی دست مزد دو روز یک کارگر هندی است. ولی هدف شرکت های آمریکایی، گسترش این کالا ها بین چند صد میلیون افراد مرفه و پولدار این کشور است. در حال حاضر، طبقات پایین فقط از تغییر ارزش و مد شدن آن باخبر هستند. طبق مطالعاتی که اخیراًً توسط جامعه شناسان این نواحی به عمل آمده است، هجوم شرکت های غذایی مثل «کلاگ»، «مک دونالد» و غیره به هند و گسترش بی سابقه ی آن ها بین طبقات متوسط و بالای این کشور، با سیاست دروازه های باز اطلاعاتی هند رابطه ی مستقیم دارد. قریب به یک میلیارد هندی، هم اکنون هدف هجوم تصاویر و برنامه های تلویزیونی «استار تی وی» در هنگ کنگ و ماهواره های مربوط به آن هستند.
بازار غذا های آمریکایی و فرشگاه های غذایی مانند «مک دونالد» و «اربی»، طبق اظهارات این شرکت ها سالیانه بیست درصد در کشور مصر در حال رشد و گسترش است. مطالعات اخیر در مصر نشان می‌دهد که سن متوسط نفوس این کشور در حدود ۱۸ سال است و به جمعیت ۵۶ میلیونی مصر سالیانه در حدود یک میلیون نفر افزوده می شود. نتایج تحقیقات حاکی از این است که مصر در حال و آینده هدف مستقیم شرکت های جهانی در رشته‌های غذایی و صنایع اطلاعاتی و فرهنگی است و خواهد بود. در مصر نیز مانند هند، خرید یک «همبرگر» یا کباب آمریکایی به قیمت یک دلار و نیم، در توان بسیاری از مردم نیست، ولی طبقه ی متوسط و بالای مصر، این محصولات و استفاده از آنان را رواج خواهند داد. پوشش تلویزیونی مصر توسط برنامه های ماهواره ای آمریکا و اروپا، نتایج مضری در کارکرد اخیر کارخانه‌ها این کشور داشته است. طبق یک پژوهش جدید، کارگران و خانواده هایی که از این برنامه استفاده می‌کنند، ساعات کار خود را در کارگاه ها و کارخانه ها کاهش داده و بی نظمی جدیدی در امور مدیریت بعضی از صنایع مصر به وجود آورده اند».[۱۷]
یکی دیگر ازآثار اجتماعی تبلیغات تجاری، جنبه‌های بهداشتی و درمانی است که نباید از آن ها غفلت کرد. کالایِ تبلیغ شده، از این لحاظ که چه اثری بر سلامت و بهداشت مردم باقی می‌گذارد، اهمیت دارد. بدون تردید، نباید دامن زدن به مصرف بیشتر فرآورده هایی که به سلامت شهروندان آسیب می رساند یا دست کم برای رشد جسمی آنان سودی ندارد، با تبلیغ کالا های سودمند، یکسان شمرده شود. این موضوع، خصوصاًً در ارتباط با کودکان، از اهمیت بیشتری برخوردار بوده و در قوانین و مقررات نیز انعکاس یافته است.
تبلیغ داروها یا شیوه های درمان و ترویج مصرف لوازم آرایشی نیز از موضوعات دیگری است که بر سلامت عمومی جامعه اثر مستقیم می‌گذارد و باید در تنظیم مقررات تبلیغات تجاری مورد توجه قرار گیرد.
بند چهارم :ابعاد سیاسی
با روشن شدن آثار اقتصادی، فرهنگی و اجتماعی تبلیغات تجاری، ابعاد سیاسی این پدیده نیز آشکار می شود. در پی دگرگون شدن فرهنگ و رفتار اقتصادی و اجتماعی مردم، بدون تردید جامعه هم دستخوش دگرگونی های اساسی خواهد شد؛ به عبارت دیگر، «خداوند وضعیت هیچ گروهی را تغییر نمی دهد، مگر هنگامی که آنان، خود تغییر کنند».[۱۸]
ناگفته پیدا است که وضعیت داخلی و پایگاه بین‌المللی کشور ها تابعی از متغیر های اقتصادی، فرهنگی و اجتماعی آن هاست. طبیعتاً کشوری که دارای شهروندان پر تلاش، قانع، کم مصرف، نوع دوست، ایثارگر و علاقمند به تولیدات داخلی است، چه در تصمیم گیری های داخلی و چه در موضع گیری های جهانی، در مقایسه با کشوری که مردم آن کم کار، حریص و پر توقع، مسرف، خود خواه و شیفته ی تولیدات بیگانگان هستند، وضعیتی متفاوت خواهد داشت.
به همین دلیل است که به رغم جداسازی تبلیغات سیاسی[۱۹] از تبلیغات تجاری[۲۰] در مباحث علمی و نظری، در عمل، اهداف سیاسی به وسیله ی پیام های بازرگانی قابل تبیین هستند. با بررسی آثار متفاوت تبلیغات تجاری این نتیجه به دست داد که نیازی به تکرار این مطلب که این آثار در نهایت بر استقلال سیاسی دولت ها نیز تأثیر می‌گذارد، نیست. اینجا نیاز کاذب به کالا های خارجی در کنار تحقیر تولیدات داخلی،
