تعهد مذکوردر این ماده، به عنوان یک قاعده تکمیلی و یکی از لوازم عقد شمرده می شود و همان گونه که می‌دانیم قواعد تکمیلی برای طرفین عقد، ایجاد التزام می کند هر چند که ازگاه بوده و به خاطر آن ها نیز نگذشته باشد ( ماده ۲۲۰ قانون مدنی) البته بند۲ ماده ۱۱۳ قانون دریایی نیز در صورت فوت یا صدمات بدنی ناشی از تصادم یا به گل نشستن یا انفجار یا حریق یا غرق شدن کشتی فرض را بر تقصیر متصدی حمل ونقل در وقوع دانسته است و می توان مواد مذکور را نشانه ای بر تمایل مقنّن بر گسترش تعهدات ایمنی دانست.

۳-تعهد ایمنی از لوازم عرفی پیمان بین مربی و ورزشکار است و با کمی تأمل می توان این بنای عرفی را احراز کرد. به تقصیر دیگر در قرارداد بین این دو، این شرط ضمنی و بنایی وجود دارد که ایمنی آنان به هنگام آموزش، حفظ خواهد شد. ‌بنابرین‏ هر چند که موضوع تابع قصد مشترک طرفین می‌باشد ولی به نظر می‌رسد در صورت سکوت طرفین، بنای آنان بر تأمین نتیجه سلامت باشد. این منظور را می توان از بنای عرفی قرارداد هم استنباط نمود.

۴- آموزش ورزش حتی اگر به صورتی رایگان هم صورت پذیرد، مربی مسئول بی مبالاتی و کاهلی خود در تمهید وسایل ایمنی ورزشکاران است و به تعبیر دیگر پیش‌بینی احتراز از خطر، تعهد عام وکلی هر مربی می‌باشد. البته در فرض رایگان بودن آموزش ممکن است تصور شود که مسئولیت مربی ناشی از تقصیر ایجاد خطر بوده و ناشی از قرارداد نباشد ولی می توان گفت که با توجه به حکم مقرر در ماده ۱۰ قانون مدنی، چنین رابطه ای نیز می‌تواند صورت قراردادی به خود بگیرد.

۵- تفاوت هایی که در جهت توجیه اختلاف حکم غرق شدن نوآموز صغیر و کبیرگفته شده نیر، ذهن را قانع نمی سازد وباید آن دو را تابع حکم یکسانی دانست و باید پذیرفت که در هر دو مورد زیان دیده نقش انفالی و اطاعت دارد و در چنین مواردی، مربی همانند کارفرما، مسئول خسارت به بار آمده است، خواه زیانی به آموز رسد یا اینکه دراثر فعل او برای شخص ناشی ضرر ایجاد شود. پس باید با این فرض، تعهد ایمنی مربی را ناظر به نتیجه دانست و زیان دیده را از اثبات تقصیر معاف نمود. همان گونه که نوآموزی که برای فراگیری رانندگی با مؤسسه ای قراردادی منعقد می‌کند، در برابر مربی خود همانند کارگر منفعل و امر پذیر است و به تعبیر دیگر وی موضی انفالی داشته و صرفاً دستورات مربی را اجرا می‌کند هر چند که کبیرباشد. در این فرض، نوآموز همانند کارگری است که به دستور یا هدایت کارفرما به دیگری یا به خود ضرر می رساند. پس مربی یا مؤسسه را باید مسئول خسارات ناشی از رانندگی او شمرد زیرا سبب ( کارفرما) اقوی از مباشراست و این وضع تا زمانی ادامهدارد که دیگر مربی، فرمانده در رانندگی نیست و تنها ناظر و راهنما است. و نوآموز تنها با نظارت و هدایت عمومی او تمرین می کند. البته در فرض مذکور چنانچه مربی ثابت نماید که تمام احتیاط های ضروری را رعایت کرده یا علت خارجی و احتراز ناپذیز، حادثه را به بار آورده استاز مسئولیت معاف می‌گردد ولی در فرض دوم مربی در صورتی مسئولیت دارد که تقصیر او ثابت گردد.

۶- هر چند که ماده ۷ قانون مسئولیت مدنی اشعار می‌دارد: «کسی که نگاهداری یا مواظبت مجنون یا صغیر، قانوناً یا برحسب قرارداد، به عهده او می‌باشد، در صورت تقصیر در نگهداری یا مراقبت. مسئول جبران زیان وارده از ناحیه صغیر یا مجنون می‌باشد» ولی حکم این ماده، مسئولیت حرفه ای مربی را که به نوآموزی همچون کودکان، حرفه و فنون، ورزشی را می آموزد، نفی نمی نماید و از راه قباس یا وحدت ملاک این ماده می توان، مربیان ورزشی را نیز مسئول دانست ‌بنابرین‏ اگر کودکی که در حال آموختن شنا است، طفلی را که در حال شناست، به زیرآب بکشد و صدمه بزند به حکم ماده مذکور تنها باید مربی را مسئول دانست.

۷- برای اینکه تعهد ناشی از عقد باشد، ضرورتی ندارد که متعلق قصد مشترک طرفین عقد قرار گیرد بلکه همین که تعهد لازمه توافق به شمار رود، خواه تلازم عرفی باشد یا قانونی، تعهد ناشی از عقد می‌باشد ( ماده ۲۲۰ قانون مدنی) و هر چند که طرفین از آن آگاه نبوده یا هنگام پیمان بستن به آن توجه نداشته اند به آن ملزم هستند. تعهد ایمنی در قرارداد های مربیان ورزش و قواعد مربوط به تضمین ایمنی مسافر در قراردادهای حمل و نقل و. .. را می توان از این نوع تعهدات دانست.

۸- رعایت زمان در انجام عملیات ورزشی بخشی از مقررات مربوط به آن ورزش است. حوادث ورزشی در صورتی جرم به حساب نمی آید که عمل ارتکابی در محدوده زمان مقرر برای آن ورزش نیز باشد و در غیر این صورت و حتی به رغم این که عمل ورزشی از نظر موازین فنی خطا محسوب نشود ورزشکار در مقابل حادثه مسئول است. ورزش ها از نظر زمان تابع مقررات مختلفی هستند. گاهی زمان ورزشها مشخص و ابتدا و انتهای آن به موجب مقررات تعیین شده است مانند: کشتی، فوتبال، هندبال، جودو، کاراته، بسکتبال وغیره. در این گروه اگر عمل ورزشی که منجر به حادثه شده قبل یا بعتد ویا در حین بازی ولی در مقاطعی که به عللی بازی برای مدت کوتاه قطع شده واقع شود جرم محسوب و مرتکب مشئول است. گروه دیگری از ورزشها به صورت گیمی و یا امتیازی یا دفعی است و زمان آن تابع نتیجه گیم، امتیاز و یا دفعات انجام یک حرکت ورزشی است مانند والیبال، تنیس، پرتاب وزنه، دیسک، وامثال آن ها. در این گروه نیز عمل ورزشی اگر منجر به حادثه شود در صورتی از علل موجهه محسوب خواهد شد که در زمان مورد نظر خود صورت گرفته باشد.

البته از دیدگاه حقوق ورزشی آنچه مهم است ادامۀ جریان فعالیت ورزشی در طول زمان است و نه مقید بودن به زمان‌های مقرر در آئین نامه ها. به عنوان مثال دربسکتبال چهار زمان ده دقیقه، در فوتبال دو زمان چهل و پنج دقیقه و در کشتی دو زمان سه دقیقه زمان‌های قانونی است ولی اگر در تمرین هاد با توافق طرفین، زمان بازی بیشتر یا کمتر شود تأثیر در موجه بودن حادثه ناشی از عملیات ورزشی نخواهد داشت (نصیری، ۱۳۸۹).

فصل سوم

جبران خسارت وارده از طرف مربیان ورزشی و موارد معافیت از مسئولیت

مسئوولیت مدنی درصورت اجتماع سه شرط۱-وجودزیاندیده۲-وجودمسئوول حادثه۳-وجود تعهد، به وجود می‌آید حال در این خصوص هیچ مانعی و محدودیتی وجود ندارد که طرفین دوستانه درباره کیفیت و اجرای تعهد توافق کنند یا اینکه قاضی آن راتعیین کند. (حسین نژاد، ۱۳۸۹)

حال موضوع بحث در این فصل این است، بعد از احراز تقصیر و خطای مربی و مسئوول شناخته شدن او چگونه باید خسارت توسط جبران شود و همچنین در چه زمانی مربی معاف از مسئوولیت می‌باشد. که دو بخش ‌به این موضوع پرداخته خواهد شد.

۳-۱- جبران خسارت وارده

اثر مهم و اصلی مسئوولیت مدنی، حق جبران خسارت می باسد که به استناد آن زیان دیده می‌تواند بارجوع به انجام دهنده فعل زیانبار خواهان جبران خسارت وارده برخویش شود. هرچندازاین حق، به حق اقامه دعوا تعبیر می شود ولی اثرمستقیم و ذاتی مسئوولیت مدنی وجود حق اقامه دعوا برای زیان دیده نیست بلکه حق جبران خسارت است ولی اگرانجام دهنده فعل زیانبار از جبران خسارت خودداری نماید زیان دیده می‌تواند به اعتبارحق جبران خسارت، علیه او اقامه دعوا کند.