وضعیت جاذبههای گردشگری در یک منطقه و شهر نشاندهنده شرایط و وضعیت گردشگری یک منطقه باشد و چنانچه نواحی از لحاظ جاذبههای گردشگری از وضعیت مناسبی برخوردار باشد میتوان برنامهریزیهای راهبردی جهت گسترش گردشگری در آن منطقه را تدوین نمود. لذا با این هدف به رتبهبندی جاذبههای اکوتوریسمی کرمانشاه پرداخته شده است و به طور کلی وضعیت جاذبههای اکوتوریسمی اینچنین ارزیابی شده است که براین اساس ۴ درصد جاذبههای اکوتوریسمی شهر کرمانشاه در وضعیت بسیار خوب، ۷ درصد در وضعیت خوب، ۵۰ درصد در وضعیت متوسط و ۳۹ درصد ضعیف ارزیابی شده است (نمودار ۵ -۳).
(( اینجا فقط تکه ای از متن درج شده است. برای خرید متن کامل فایل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت feko.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. ))
نمودار ۵ – ۳: درصد توانایی شهر کرمانشاه از لحاظ جاذبههای اکوتوریسمی
مأخذ: محاسبات نگارنده
بنابراین توانایی شهر کرمانشاه از لحاظ جاذبههای اکوتوریسمی در وضعیت متوسط میباشد که جهت توسعه گردشگری نیازمند تدوین یک برنامه استراتژیک است. بنابر یافتههای حاصل از مدل تاپسیس به ارائه برنامه توسعه استراتژیک گردشگری در شهر کرمانشاه پرداخته می شود.
۵ – ۷ – تجزیه تحلیل SWOT از وضعیت گردشگری جاذبههای اکوتوریسمی شهر کرمانشاه
منطق رویکرد SWOTاین است که راهبرد اثر بخش باید قوتها و فرصتهای سیستم را به حداکثر برساند و ضعفها و تهدیدها را به حداقل برساند. این منطق اگر درست به کار رود نتایج بسیار خوبی را برای انتخاب و طراحی یک راهبرد اثر بخش خواهد داشت (حکمتنیا و موسوی، ۱۳۸۵: ۱۹۳). برنامهریزی راهبردی SWOT یکی از راههای مهم حمایتی برای تصمیمگیری و استفادههای مشترک در تحلیل عوامل داخلی و خارجی محیط به شمار می آید که با تعریف نقاط ضعف، قوت، فرصتها، و تهدیدها سازمان می تواند راهبردهایی بسازد که مبنای آن استفاده از فرصتها، از بین بردن ضعفها و مقابله با تهدیدهاست ( Yuksel&Dagdviren,2007,3365). به عبارتی تحلیل SWOT قوتها و ضعفهای (حسابرسی درونی) سازمان را با فرصتها و تهدیدات (حسابرسی خارجی) ارتباط میدهد به عبارتی سازمان باید بتواند قوتها وفرصتهای موجود را حفظ نموده و نقاط ضعف و تهدیدات را حذف و تبدیل به نقاط قوت و فرصت نماید. به عبارتی چهار بعد تجزیه و تحلیل SWOT به شرح زیر قابل تعریف میباشند.
-
- نقاط قوت[۱۴]: نقاط قوت آن بخشهایی از عملیات را که نقش قابل توجهی در موفقیت بخش گردشگری ایفا می کنند، توصیف می کند.
-
- نقاط ضعف[۱۵]: نقاط ضعف آن دسته از مشخصات بخش گردشگری هستند که کیفیت محصول را کاهش می دهند.
-
- فرصتها[۱۶]: فرصتهایی منتهی به بهبود وگسترش قابل توجه و همچنین توسعه تقاضای جدید و عمده می شود.
-
- تهدیدها[۱۷]: تهدیدها هر گونه روند، رویداد یا عاملی هستند که میتوانند آینده گردشگری را به شکل منفی و ناخوشایند تحت تاثیر قرار دهند.
که این چهارحالت کلی با همدیگر پیوند داده میشوند و گزینه های راهبردی از بین آنها انتخاب میشوند (ابراهیم زاده و ایزدفر، ۲۴۲:۱۳۸۸ ).
-
- استراتژیهای SO: به عنوان استراتژیهای تهاجمی ( تلفیق قوت با فرصت) شناخته میشوند.
-
- استراتژیهای WO : به عنوان استراتژیهای بازنگری ( تلفیق ضعف با فرصت) شناخته میشوند.
-
- استراتژیهای ST: به عنوان استراتژیهای تنوع مورد شناسایی (تلفیق قوت و تهدیدات) قرار گرفتهاند.
استراتژیهای WT به عنوان استراتژیهای تدافعی(تلفیق ضعف و تهدیدات) شناخته شدهاند. (مهدوی، ۱۳۸۳: ۱۲۴- ۱۱۸) و (بیگی فیروزی، ۱۳۹۰: ۷۲-۷۳).
با بهره گرفتن از مدل استراتژیک SWOT طی چند مرحله به ارزیابی محیط داخلی وخارجی و عوامل تاثیرگذار بر اکوتوریسم در شهر کرمانشاه پرداخته شد. ابتدا عوامل تاثیرگذار داخلی و خارجی بر توسعه اکوتوریسم در شهر کرمانشاه با استفاده ازمطالعات میدانی و بازدید از مناطق شناسایی و در ماتریس مربوطه قرار داده شد که هدف از این مرحله شناسایی نقاط قوت و ضعف درونی و فرصتها و تهدیدات بیرونی میباشد. در گام بعدی براساس داده های پرسشنامه به هرکدام از عوامل وزنی از ۰ تا ۱ اختصاص داده شدهاست در این مرحله با توجه به میزان تاثیرگذاری هریک از عوامل مورد نظر در عملکرد اکوتوریسم در شهر کرمانشاه مرتبهای از ۱ تا ۵ با بهره گرفتن از نظرات کارشناس داده شده است. در گام چهارم مجموع امتیاز نهایی با ضرب مقادیر (ستون ۲ * ستون ۳) به دست میآید. سپس همه امتیازهای وزنی عوامل داخلی و خارجی جداگانه جمع زده شده تا مجموع امتیاز نهایی عوامل داخلی و خارجی به دست آید و میزان تاثیرپذیری هر کدام از عوامل ارزیابی گردد و به اولویتبندی مجموع عوامل داخلی و خارجی پرداخته شده که نتایج در ماتریس ارزیابی عوامل قرار گرفته است که این اولویتبندی گام مهمی جهت ارائه راهبردهای توسعه اکوتوریسم در منطقه میباشد و باعث ارائه راهبردهای چهارگانه می شود و در گام نهایی عوامل استراتژیکی نیز اولویتبندی گردید و ماتریس نهایی SWOT برای منطقه طراحی شده است.
۵ – ۸ – ارزیابی محیط داخلی (حسابرسی داخلی) برای تدوین برنامه توسعه اکوتوریسم در مناطق اکوتوریسمی شهر کرمانشاه
هدف این مرحله ارزیابی محیط داخلی جهت شناسایی نقاط ضعف و قوت است، یعنی جنبههایی که در راه دستیابی به اهداف برنامهریزی و اجرای تکلیفهای ان زمینههای مساعد یا بازدارنده دارد مد نظر است..
بر اساس گامهای تعیین شده که گفته شد تعداد عوامل داخلی در مناطق اکوتوریسمی ۲۴ عامل ارزیابی گردید که از این تعداد ۱۴ عامل مربوط به قوتها و ۱۰ عامل نقاط ضعف را شامل میگردد. جدول شماره (۵ – ۱۲).
جدول ۵ – ۱۲: ارزیابی عوامل محیط داخلی(قوتها و ضعفها) اکوتوریسمی
S
قوتها
وزن
رتبه
امتیاز وزنی
S1
وجود جاذبههای اکوتوریسمی(جنگل، غار، چشمهها، رودخانهها)
۰۷/۰
۵
۳۵/۰
S2
برخورداری از جاذبههای فرهنگی – مذهبی در کنار جاذبههای اکوتوریسمی
۰۵/۰
۳
۱۵/۰