پیشفرضها
اثر خطی و معنادار متغیر کمکی بر وابسته
جهت بررسی اثر خطی و معنادار متعیر کمکی بر وابسته به ترتیب از نمودار پراکنش و رگرسیون خطی استفاده گردید که نتایج آن در نمودار و جدول زیر گزارش شده است:
جدول شماره ۴-۱۹: برآورد رگرسیون خطی جهت بررسی اثرخطی و معنادار متغیر کمکی (پیش‌آزمون) بر متغیر وابسته (افسردگی)
متغیر
Beta
آماره t
Sig
نمرات پیش‌آزمون
۶۱/۰
۳۰/۳
۰۰۴/۰
مقادیر برآورد شده در جدول بالا بیانگر این است که اثر متغیر کمکی (پیش‌آزمون) بر متغیر وابسته به لحاظ آماری معنادار است (۰۰۰/۰ = Sig). و با توجه به نمودار زیر می‌توان گفت این اثر یک اثر خطی است. بنابرین پیشفرض اثر خطی و معنادار متغیر کمکی بر وابسته برقرار می‌باشد.
نمودار شماره ۴-۱۱: بررسی اثر خطی متغیر کمکی (پیش آزمون) بر متغیر وابسته
همگنی رگرسیونی
به منظور بررسی این پیشفرض ضمن استفاده از تحلیل واریانس دو طرفه از نمودار پراکنش نیز استفاده شده است:
جدول شماره ۴-۲۰: برآورد آنالیز واریانس دو طرفه به منظور بررسی پیشفرض همگنی رگرسیونی
اثرات تعاملی
در آنالیز واریانس دوراهه
میانگین مربعات
df
آماره F
Sig
سن * نمرات پیش‌آزمون
۶۰/۲۱
۳
۱۰/۰
۹۴۴/۰
مقادیر برآورد شده در جدول بالا (اثر تعاملی غیرمعنادار متغیر گروه و پیش‌آزمون بر متغیر وابسته) بیانگر این است که پیشفرض همگنی رگرسیونی برقرار است.
آزمون فرض
با توجه به اینکه پیشفرضها مربوط به آزمون تحلیل کوواریانس در ارتباط با فرض اول پژوهش برقرار است در زیر برآوردهای مربوط به این آزمون جهت آزمون فرضیه گزارش شده است.
جدول شماره ۴-۲۱: برآورد تحلیل کوواریانس به منظور مقایسه میانگین افسردگی در بین گروه های مختلف سنی
گروه
میانگین
مجموع مربعات
DF
میانگین مربعات
آماره F
Sig
زیر ۲۵ سال
۹۰/۱۷
۷۱/۱۹
۲
۸۵/۹
۲۰/۰
۸۱۹/۰
بین ۲۵ تا ۳۰سال
۷۶/۱۹
بالاتر از ۳۰ سال
۵۰/۱۷
مقادیر جدول بالا نشان دهنده این است که بین گروه های مختلف سنی با توجه به نمره پس‌آزمون افسردگی با کنترل اثر نمره پیش‌آزمون افسردگی تفاوت معناداری وجود ندارد (۰۵/۰ ≤ Sig). بنابرین فرض پژوهش مبنی بر اینکه تأثیر روایت درمانی بر افسردگی زنان خانهدار بر اساس سن آنان متفاوت است، تأیید نمیگردد.
نمودار شماره ۴-۱۲: مقایسه میانگین افسردگی گروه های سنی مختلف
فصل پنجم
نتیجه گیری و پیشنهادات
۵-۱ مقدمه
علم روان شناسی در دهه های اخیر شاهد ظهور الگوهاو شیوه های درمانی رو به رشدی بوده است که در درمان فردی و خانواده تحول ایجاد کرده و آن را به مسیرهای جدیدی سوق داده است. تعدادی از این شیوه های درمانی، بازتاب پدیدهای هستند که دیدگاه پسامدرن[۲۷] نامیده می شود. متفکران این دیدگاه معتقدند که دانش و شناخت امری نسبی و وابسته به بافت آن است و نظام اعتقادی ما صرفاً منعکس کننده سازه‌های ذهنی – اجتماعی هستند که ما درباره دنیای خود خلق می‌کنیم. برطبق این دیدگاه، وظیفه درمانگر این است که به درمانجو کمک کند تا عامل انتخاب های شخصی خودش باشد. باید درمانجو را به نقل داستان های خود ترغیب کند، سپس به او کمک کند تا این داستان ها را به شیوه ای شالوده کنی[۲۸] و بازسازی کند تا قدرت و اختیارشان افزایش یابد.
معناسازی مداوم به وسیله ابزار روایت که در خدمت معناسازی است خودشان را باز می آفرینند (white,1998). آنچه فلاسفه ای مانند پل ریکو و میشل فوکو بر آن تأکید کرده‌اند این است که ساختار زندگی انسان و ساختار روایت ها بر هم منطبق هستند و زندگی انسان را می توان به صورت روایت شناخت و بررسی کرد. از این نظر، گذشته یک چیز صلب و غیر قابل تغییر نیست بلکه چیزی است که ما از کل وقایع و لحظات به صورت داستانی ویژه گلچین کرده ایم. پس می توان گذشته را با تغییر زاویه دید و نگاه و تمرکز بر دیگر وقایع آن تغییر داد و این تغییر به تغییر زمان حال و آینده فرد منجر می شود.
افسردگی متداول‌ترین بیماری از بین اختلالات روانپزشکی به شمار میرود، به طوری که درصد بالایی از کلیه بیماران بستری در بیمارستان‌آموزش‌ها را این نوع بیماری تشکیل می‌دهد، هر روز‌در مراکز درمانی دنیا، میلون‌آموزش‌ها نفر به وسیله متخصصان امر به عنوان مراجع افسرده تشخیص داده میشوند. همه افراد در مرحلهای از زندگی دچار افسردگی میشوند و به عبارتی۲۵% افراد و یا شاید تعداد بیشتری از مردم عادی، حداقل یک باردر زندگی دچار افسردگی شدهاند درصد زیادی از افراد هر جامعه، در شرایط زمانی خاص، به علت انواع استرس‌آموزش‌ها، روابط میان فردی ناسالم و آسیبپذیر، انواع فقدان‌آموزش‌ها، مشکلات و درگیریهای خانوادگی یا زناشویی، درگیری اجتماعی یا شغلی، طلاق و جدایی، قرار گرفتن در تضادهای درونی و همینطور اجتماعی، نداشتن حمایتهای اجتماعی، رشد ناسالم دوران کودکی، بهداشت روانی نازل در جامعه، بغرنجی شرایط زندگی، صنعتی شدن و بسیاری عوامل دیگر ممکن است دچار افسردگی شوند (شمس، ۱۳۸۰).
همراه با بروز و شیوع افسردگی، هم در کل جمعیت و هم در جمعیت مراجعان به مراکز بهداشت و درمان روانی، اقدامات گوناگونی از طرف متخصصان بهداشت روانی در زمینه ی تشخیص، طبقه بندی، بررسی علل و عوارض، ودرمان انواع افسردگی به عمل آمده است
چند قرن است که افراد سعی کرده انداز علتهای اختلال‌های خلقی و نحوه ای که باید افراد مبتلا به این اختلال را درمان کرد، آگاه شوند. پژوهشگران و نظریه پردازان به علت تمرکز زیاد روی این اختلالها، در سال‌های اخیر پیشرفت قابل ملاحظه ای کرده‌اند.
ازدلایل انتخاب این روش درمانی در این پژوهش عبارتنداز:
۱- Banker, Kaestle, Katherine (۲۰۱۰)با توجه به این که در رویکرد روایت درمانی،فرد یاد می‌گیرد مسئولیتش را در تسکین و بهبود مسایل روانی خود به عهده بگیرد وآن را تمرین کند. چون هنگام نوشتن داستان زندگی، فرد همزمان به آن فکر می‌کند و بخش هایی از آن را انتخاب می‌کند و قسمت های نه چندان مهم را کنارمی گذارد.در واقع ویراستار داستان خود می شود و این چیزی است که در این رویکرد مورد تأکید است، یعنی افراد باید داستان زندگیشان را مرتب ویراستاری کنند.
۲- Andrew, Brandt, Branden (2003) همچنین در این روش روایت درمانگران به ادعاها و داستان های عینی کمتر توجه می‌کنند و بیشتر به فواید اجتماعی که داستان های زندگی فرد بیان می شود، علاقه مندند.همچنین در روایت درمانی می توان زندگی را به شکل متفاوت و در چشم اندازی جدید یافت،در حقیقت باز نویسی زندگی هدف نهایی فرایند درمان است و زندگی با تجدید نظر نویسنده تغییر خواهد کرد.
۳- روایت درمانی به فرد یاری می‌دهد تا مسیری متفاوت از مسیر مشکل را برای خویش روشن کند؛ مسیری که شامل آمال و ارزش ها و تعهدات خود فرد است white,2000)،).
۴- ) Goyshan (1995 یکی دیگر از دلایل انتخاب این روش متفاوت وجذاب بودن این شیوه درمانی که به صورت گفت وگوی مشارکتی بین درمانگر و مراجعین باهدف مبارزه با چالش اجرا می شود است .
