تامین کنندگان بازارهای محلی
ساختار و استراتژی ها
شکل ۸-۲: مدل گیبسون
سئول و همکاران[۱۰۸] (۲۰۰۳) ، به منظور ارزیابی اقدامات سازماندهی شده برای افزایش رشد و رقابت پذیری خوشه های درون یک منطقه ، مطالعاتی صورت داده اند. مدل ارائه شده توسط این محققین که در شکل زیر نشان داده شده است، شامل چهار عنصر محیط اجتماعی ، سیاسی و اقتصادی درون یک کشور ، اهداف توسعه خوشه ، فرایندی که به واسطه آن خوشه توسعه می یابد و عملکرد توسعه خوشه می باشد، که این عناصر بر اقدامات خوشه تاثیر می گذارند.
(( اینجا فقط تکه ای از متن درج شده است. برای خرید متن کامل فایل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت nefo.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. ))
اهداف(تحقیق و شبکه سازی ، اقدامات سیاسی، همکاری تجاری، اموزش و مهارت آموزی، نوآوری و تکنولوژی، گسترش خوشه)
فرایند( راه اندازی و برناکه ریزی، اداره کردن و تامین مالی، کثرت عضویت ، منابع و تسهیل کننده ها )
محیط( محیط کسب و کار، سیاست، قوت ها خوشه)
شکل ۲-۹: مدل ارزیابی خوشه ( solvell et al . 2003)
اندرسون و همکاران(۲۰۰۴) ، در کتاب خود در زمینه خوشه ها موارد زیر را مورد توجه قرار داده اند:
الف) میزان و شدت توسعه یافتگی خوشه : تعداد بنگاه ها، میزان استخدام ، میزان تولید، میزان صادرات، عملکرد و … و نیز میزان رشد این متغیر ها.
ب) تاثیرات خوشه: ایجاد شرکت های جدید، میزان رشد در تولید، سود و صادرات، میزان نوآوری های به دست آمده در همکاری ها و … . اگرچه شناخته شده ترین مشکل در این زمینه ، ایجاد یک رابطه علی[۱۰۹] بین موجودیت خوشه[۱۱۰] و اثرات آن است. به کارگیری گروه کنترلی از شرکت های خوشه ای نشده می تواند راه حلی برای این مساله باشد.
ج) تاثیر خط مشی خوشه : در مطالعات موجود به طور کلی از متغیرهایی مشابه آنچه ذکر شد، همراه با سوالاتی در میزان رضایت ذی نفعان خط مشی خوشه استفاده شده است.
-
- اندرسون و همکاران(۲۰۰۴) همچنین در تبیین مدل توسعه خوشه های صنعتی ، همانطور که در بخش پیشین به تفضیل مورد بحث قرار گرفت، چهار مرحله اساسی را مطرح نموده اند، که هر یک می توانند به شاخص هایی قابل سنجش تقسیم گردند:
سرمایه اجتماعی
توسعه پیوند های استراتژیک
چشم اندازی و استراتژی
اقدامات اجرایی توسعه خوشه
سرمایه اجتماعی به اعتمادسازی و همکاری و رقابت تواماً کنش گران خوشه اشاره دارد. پیوندهای استراتژیک نیز به شبکه های همکاری و ارتباطات رسمی و غیر رسمی میان اعضای خوشه می پردازد.تدوین چشم انداز و استراتژی جمعی برای خوشه، حاکی از جریان توسعه خوشه تحت مراقبت یک نهاد یا نماینده برای توسعه آن خوشه است. اقدامات توسعه خوشه که در برنامه های مشخص تعیین می گردند شامل مواردی است که اندرسون و همکاران به صورت زیر طبقه بندی نموده اند، گرچه نویسندگان تاکید می کنند که این موارد در تناسب با شرایط و مقتضیات خوشه تعیین شده و مورد به مورد متفاوت خواهند بود:
الف) پویایی های خوشه[۱۱۱]: تکنولوژی های جدید، رشد بنگاه ها، توسعه شبکه ها ، همکاری های تجاری ، تجزیه و تحلیل خوشه ، بازاریابی خوشه
ب) بهبود محیط پیرامون خوشه: تامین نیروی کار متخصص، بازار سرمایه، چاچوب قانونی، زیرساخت ها ، سرمایه اجتماعی ، چارچوب تحقیق و توسعه[۱۱۲].
-
- کوچیکی[۱۱۳](۲۰۰۵)، رهیافت فلوچارت[۱۱۴]را برای شکل دهی یک خوشه صنعتی ارائه داد .وی در مدل خود مراحل شکل گیری و توسعه خوشه ها را مورد تجزیه تحلیل قرار می دهد. وی در مدل خود با بهره گرفتن از نمودار جریان ، عوامل شکل گیری و توسعه خوشه ها را که عبارتند از نواحی صنعتی ، ظرفیت سازی و بنگاه های محوری مورد توجه قرار می دهد.نواحی صنعتی باید مستعد تولید و صادرات کالا باشند و از دسترسی مناسبی به بازارهابرخوردار باشند. ظرفیت سازی به وسیله ترکیب تأسیسات مربوط به زیرساخت فیزیکی، اصلاحات نهادی، توسعه منابع انسانی و آماده سازی شرایط زندگی انجام می شود. اصلاحات نهادی شامل خدمت تک ایستی و مقررات زدایی از رویه های سرمایه گذاری است.بنگاه های محوری، شرکت هایی هستند که قطعات و لوازم مورد نیاز خود را ازتأمین کننده ها خریداری می کنند. این شرکت ها به دنبال حداقل سازی هزینه کل خود (شامل هزینه حمل و نقل ) . شکل زیر مدل ارائه شده توسط این نویسنده می باشد.
بازار یا محل استقرار
منطقه صنعتی
منطقه پردازش صادرات
صادرات
داخلی
ظرفیت سازی
الف)زیرساخت ها ب)نهادها
ج)منابع انسانی د)شرایط زندگی
لنگربنگاه
بنگاه های مرتبط
خوشه صنعتی
رشد اقتصادی منطقه
شکل۱۰-۲:رویکرد مراحل توسعه خوشه(kuchiki, 2005)
کارائو و همکاران[۱۱۵] (۲۰۰۷) ، توسعه خوشه های صنعتی را مورد تجزیه تحلیل قرار داده و به منظور کشف رابطه میان رقابت پذیری بنگاه های درون خوشه و عوامل توسعه خوشه های صنعتی ، مدلی را ارائه نموده اند. آنها در مدل خود برخی از عوامل را به عنوان پیش نیازهای شکل گیری و توسعه خوشه های صنعتی مطرح نموده اند و مواردی را به عنوان سنجه ها و بروندادهای توسعه خوشه ها که رقابت پذیری بنگاه ها را تحت تاثیر قرار می دهد برشمرده اند. کارائو و همکاران نیز نزدیکی و هم مکانی جغرافیایی، اعتماد آفرینی یا شکل گیری و تقویت سرمایه اجتماعی ، تراکم قابل توجه بنگاه ها و فرهنگ کارآفرینی را به عنوان عوامل توسعه خوشه های صنعتی مطرح نموده اند. براساس مدل این نویسندگان، پرونده هایی که به صورت سنجه هایی قابل اندازه گیری از فرایند توسعه خوشه ها قابل بحث می باشد
شامل افزایش بهره وری[۱۱۶]، تخصص یافتگی ، نوآوری، کاهش هزینه ها و تشدید اعتماد می باشند که منجر به افزایش رقابت پذیری بنگاه ها می گرد
سنجه ها و بروندادهای رقابت پذیری
پیش نیازهای شکل گیری خوشه ها در منطقه
نزدیکی جغرافیایی
بهره وری
فرهنگ کارآفرینی
تخصص یافتگی