یکی از اصلی تر ین بخش های هر کار پژوهشی را جمع آوری اطلاعات تشکیل می دهد. چنانچه این کار به شکل منظم وصحیح صورت پذیرد کار تجزیه و تحلیل و نتیجه گیری از داده ها با سرعت و دقت خوبی انجام خواهد شد. روشهای گردآوری اطلاعات پژوهش به دو دسته کتابخانهای و میدانی تقسیم میشود. در خصوص گردآوری اطلاعات مربوط به ادبیات موضوع و پیشینه پژوهش از روشهای کتابخانهای و جهت جمع آوری اطلاعات برای تایید یا رد فرضیههای پژوهش از روش میدانی استفاده میشود. برای جمع آوری اطلاعات در کارهای پژوهشی چهار روش عمده را مورد استفاده قرار می دهند. با مطالعه این بخش میتوانید روش منتخب برای جمع آوری داده ها در تحقیق خود را تشخیص دهید و با انتخاب شیوه مناسب از سوگیری در تحقیق خود پیشگیری کنید
( اینجا فقط تکه ای از متن فایل پایان نامه درج شده است. برای خرید متن کامل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت feko.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. )
پیش از گردآوری داده ها باید طرح مشخص برای اینکاردر نظر گرفت.
۱ استفاده از اطلاعات و مدارک موجود-۲ مشاهده-۳ مصاحبه- ۴- پرسشنامه
دراین پژوهش ازروشهای زیر برای جمع آوری داده ها استفاده شده است:
۱٫بررسی و مطالعه کتابهایی که پیرامون هوش سازمانی و تاثیر آن بر عملکرد درسازمان و سایرعوامل تحقیق نگاشته شده است.
۲٫استفاده ازمقالات داخلی وخارجی و پایان نامه هایی که مرتبط با موضوع تحقیق نگاشته شده است.
۳٫استفاده از پرسشنامه به عنوان مهمترین ابزارجمع آوری داده ها میباشد که براساس مقیاس ۵ گزینه ای لیکرت تنظیم وجهت بررسی روایی پرسشنامه نیزازروایی صوری (ظاهری)استفاده شد.
بطورکلی در این پژوهش روش های جمع آوری اطلاعات شامل روش های کتابخانه ای و میدانی میباشد. درروش کتابخانه ای با مراجعه به کتب ومقالات فارسی ولاتین و پرسشنامه شامل مشخصات فردی وسوالات ۵گزینه ای لیکرت میباشد.
به علاوه از اینترنت به عنوان منبع اطلاعات روز علمی استفاده به عمل امده و مقالات معتبرپژوهشی مورداستفاده قرارخواهدگرفت.
در این پژوهش برای گردآوری اطلاعات ازدو پرسشنامه هوش سازمانی با ۴۹ سوال پرسشنامه عملکرد سازمانی با سوال ۳۲ استفاده شده است.
.
۳-۵)جامعه آماری:
مطالعه ای که بر روی تعداد مشخصی از جمعیت صورت می گیرد که در این صورت دقت داده های بدست آمده به مراتب بیشتر از زمانی است که کل جامعه مطالعه شود .
جامعه آماری به مجموعه افراد، اشیاء و یا به طور کلی پدیده ها ی اطلاق می شود که محقق می تواند نتیجه مطالعه خود را به کلیه آنها تعمیم دهد. جامعه آماری تحقیق با یک یا چند صفت مشترک شناسایی می شود. و تعریف جامعه آماری باید جامع و کامل باشد”
در بیشتر موارد به سبب حجم گسترده جامعه آماری، مراجعه به کلیه آحاد جامعه و مطالعه تک تک آنها امکان پذیر نیست. در این صورت محقق ناگزیر است که بخشی از جامعه آماری را مورد مطالعه قرار داده و نتیجه بررسی را به تمامی جامعه آماری تعمیم دهد. مراجعه به بخشی از جامعه آماری جهت شناسایی همه آن را روش نمونه گیری می نامند.
در واقع نمونه گیری انتخاب تعدادی از افراد٬ حوادث٬ و اشیاء از یک جامعه تعریف شده به عنوان نماینده آن جامعه .
اولین قدم در نمونه گیری تعریف جامعه مورد نظر است و هدف نوعی نمونه گیری است که تمام افراد جامعه جهت انتخاب شدن شانس برابر داشته باشند.
دلایل استفاده از نمونه گیری
-
- جلوگیری از اتلاف وقت محقق
-
- صرفه جویی در منابع مالی و هزینه
تعیین حجم نمونه
هر چه حجم یا اندازه نمونه بزرگتر باشد میزان اشتباهات در نتیجه گیری کم میشود و بر عکس هر چه تعداد نمونه محدود باشد مقدار اشتباهات زیادتر است٬ بنابر این زمانی که محقق سطح بالاتری از اطمینان یا معنی دار بودن آماری را ملاک ارزیابی اطلاعات تحقیق خود قرار میدهد لازم است حجم نمونه او بزرگتر انتخاب شود.
لذا اگر هر عضو در جامعه مادر دقیقا مشابه عضو دیگر باشد آنگاه انتخاب نمونه ای با حجم یک عضو هم کافی است. حجم نمونه باید به اندازه ای باشد که نتایج حاصل عینا با نتایج همان مطالعه در جامعه ای که نمونه از آن انتخاب شده است برابر باشد.
ارتباط حجم نمونه با فرضیه پوچ (صفر یا آماری) :
همانطوریکه گفته شد حجم نمونه را باید تا حد امکان بزرگ انتخاب کرد زیرا حجم نمونه ارتباط بسیار نزدیکی با آزمون فرضیه پوچ در تحقیق دارد٬ بدین ترتیب که هر چه اندازه گروه نمونه بزرگتر انتخاب شود محقق با قاطعیت بیشتری فرض پوچ را که واقعا نادرست است رد میکند.
فرضیه پوچ٬ صفر یا آماری هدفی جزء رد تحقیق ندارد این فرض صریحا منکر وجود تفاوت یا رابطه و یا اثر بین دو یا چند متغیر است. به سخن دیگر این فرض گویای آن است که هر نوع تفاوت٬ رابطه یا اثر صرفا نتیجه وقایع اتفاقی یا خطاها و اشتباهات آماری و نمونه گیری است٬ به همین جهت محقق به آزمایش و آزمون این فرض می پردازد.
خطای نمونه گیری
بین ویژگیهای یک نمونه و ویژگی های جامعه ای که نمونه از آن انتخاب میشود تفاوت وجود دارد. این تفاوت برای نمونه تصادفی قابل برآورد است و به آن خطای نمونه گیری گفته می شود.
خطای نمونه گیری تابع اندازه حجم نمونه است هر چه اندازه نمونه کوچکتر باشد خطای نمونه گیری زیاد است.
انواع نمونه گیری :
شیوه های نمونه گیری مرسوم و متداول در اصل به دو بخش تقسیم میشوند :
-
- نمونه گیری سهمیه ای
-
- نمونه گیری اتفاقی یا احتمالی
نمونه گیری سهمیه ای : اگر اعضای طبقه یک گروه بیشتر باشد پس در نمونه نیز تعدادشان بیشتر خواهد بود. از این شیوه وقتی استفاده می شود که اولا هدف تحقیق کمتر جنبه علمی داشته باشد ثانیا ساخت جامعه مورد مطالعه مشخص باشد. نمونه گیری سهمیه ای شرط قابلیت تعمیم را به اندازه لازم دارا نیست.
نمونه گیری اتفاقی یا احتمالی : در این نوع نمونه گیری که گاه نمونه گیری تصادفی نیز خوانده می شود انتخاب افراد بر اساس ضابطه کنترل شده ای نیست و متکی به اصل “مشت نمونه خروار است” میباشد.
نمونه گیری اتفاقی خود دارای انواع گوناگون می باشد که محققین در شرایط خاص تحقیق خود آنها را ابداع کرده و به کار بسته اند که به شرح ذیل می باشند :
۱- نمونه گیری تصادفی ساده
در این نوع نمونه گیری هر یک از اعضای جامعه تعریف شده شانس برابر و مستقلی برای قرار گرفتن در نمونه دارند٬ منظور از مستقل بودن این است که انتخاب یک عضو به هیچ شکل در انتخاب سایر اعضای جامعه تاثیری ندارد. در این روش ابتدا فهرست اسامی تمامی اعضا را به دست آورده٬ سپس به هر یک از آنها نمره ای اختصاص می دهیم و با بهره گرفتن از جدول اعداد تصادفی تعداد مورد نیاز را انتخاب می کنیم.
.۲- نمونه گیری منظم یا سیستماتیک
همانند نمونه گیری تصادفی ساده٬ نمونه گیری منظم نیز برای انتخاب یک نمونه از یک جامعه تعریف شده به کار می رود.
از این روش زمانی استفاده می شود که تمام اعضای جامعه تعریف شده قبلا به صورت تصادفی فهرست شده باشند.
۳- نمونه گیری طبقه ای
در این روش محقق مایل است نمونه تحقیقی را به گونه ای انتخاب کند که مطمئن شود زیر گروه ها با همان نسبتی که در جامعه وجود دارند به عنوان نماینده جامعه٬ در نمونه نیز حضور داشته باشند. این نوع نمونه گیری وقتی بکار می رود که جامعه دارای ساخت همگن و متجانس نیست. یعنی در این روش درصد آزمودنی هایی که به صورت تصادفی از هر گروه انتخاب می شوند با درصد همان گروه در جامعه مورد نظر برابر است.
.۴- نمونه گیری خوشه ای
در نمونه گیری خوشه ای واحد اندازه گیری فرد نیست٬ بلکه گروهی از افراد هستند که به صورت طبیعی شکل گرفته و گروه خود را تشکیل داده اند.
۵- نمونه گیری خوشه ای چند مرحله ای
این روش نوع دیگری از نمونه گیری خوشه ای است. زمانی که منطقه به صورت تصادفی انتخاب شد٬ می توان نمونه گیری را در داخل منطقه نیز ادامه داد.